Giải Hiệp sĩ Dế Mèn là phần thưởng cao nhất của Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn (Báo Thể thao và Văn hoá tổ chức), xét tặng cho tác giả có những cống hiến to lớn cho thiếu nhi trong cả cuộc đời và sự nghiệp của mình, đồng thời có tác phẩm xuất sắc, lọt vào vòng chung khảo của năm xét giải. Nhạc sĩ Phạm Tuyên đã được vinh danh ở hạng mục này.

HHKD5483.jpg
Nhạc sĩ Phạm Tuyên ngồi ghế nhận giải thưởng. 

Nhạc sĩ Phạm Tuyên (sinh năm 1930) là một trong những tên tuổi lớn của nền âm nhạc Việt Nam hiện đại. Trong hơn 700 ca khúc để lại dấu ấn sâu đậm trong đời sống âm nhạc Việt Nam, nhạc sĩ Phạm Tuyên dành riêng hơn 200 bài viết cho thiếu nhi. Những ca khúc như Chiếc đèn ông sao, Cánh én tuổi thơ, Tiến lên đoàn viên… đã trở thành một phần ký ức không thể thiếu của bao thế hệ. Thế nhưng, ít ai biết rằng ông còn có một "kho báu" đặc biệt: 41 bài đồng dao cổ được ông phổ nhạc, ẩn chứa vẻ đẹp hồn hậu và gần gũi của cảnh sắc thiên nhiên, con người, văn hóa dân gian Việt Nam.

Lần đầu tiên, sau bao năm nằm im trong cuốn sổ nhạc, "kho báu" ấy đã được giới thiệu qua dự án sách Khúc đồng dao của bé do con gái ông - nhà báo Phạm Hồng Tuyến - là người kể chuyện.

Năm 2013, ông đã xác lập kỷ lục "Nhạc sĩ sáng tác nhiều ca khúc về thiếu nhi được phổ biến rộng rãi nhất" do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận.

Không chỉ là tác giả của hàng trăm bài hát thiếu nhi được yêu thích, nhạc sĩ Phạm Tuyên còn là người có công trong việc hình thành và phát triển nền tảng âm nhạc dành cho trẻ em sau năm 1975. Âm nhạc của ông vừa mang tính giáo dục nhẹ nhàng, vừa góp phần nuôi dưỡng tâm hồn trẻ bằng những giai điệu đẹp, giàu chất truyền thống. 

phamtuyen1.jpg

Nhạc sĩ Phạm Tuyên sáng tác nhiều ca khúc về thiếu nhi được phổ biến rộng rãi nhất.

Nhà thơ Trần Đăng Khoa - Chủ tịch Hội đồng giám khảo Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn nhận định: "Phạm Tuyên là một nhạc sĩ lớn. Ông là một cây đại thụ trong nền âm nhạc Việt Nam xòe ra 3 nhánh: nhạc trữ tình, nhạc cách mạng, nhạc thiếu nhi. Ở mảng nào, ông cũng xuất sắc.

Đặc biệt, Phạm Tuyên như là một 'bảo tàng lịch sử bằng âm thanh'. Các sự kiện lớn của đất nước đều in dấu trong âm nhạc của ông. Phạm Tuyên dõi theo sự trưởng thành của các em một cách sát sao bằng âm nhạc. Ông nâng niu các em từ khi chúng còn nằm trong lòng mẹ, cho đến lúc đi nhà trẻ, đến trường...".

Ảnh: Hoà Nguyễn

Kết quả Giải thưởng Thiếu nhi Dế Mèn lần thứ 6

Giải Hiệp sĩ Dế Mèn được trao cho nhạc sĩ Phạm Tuyên vì đã cống hiến cả cuộc đời và sự nghiệp cho thiếu nhi với những tác phẩm âm nhạc vượt thời gian, trong đó có cuốn Về quê - Khúc đồng dao của bé (đồng tác giả Phạm Hồng Tuyến) lọt vào chung khảo mùa giải năm nay.

5 giải Khát vọng Dế Mèn được trao cho các tác phẩm gồm bộ tranh của họa sĩ nhí Phạm Hải Nguyên (13 tuổi), Có một Trái Đất phẳng trong mắt em (bản thảo tập thơ của Lý Thăng Long), cuốn Cổ thư của một mẫu thần (truyện của Nguyễn Hoàng Diệu Thủy, NXB Kim Đồng), 2 cuốn truyện của Dy Duyên: Từ những ruộng rau ở nông trại Cúc Cu (Đốm Đốm vẽ, NXB Kim Đồng) và Những thứ bạn dùng để lấp một cái hố (Thanh Vũ vẽ, NXB Kim Đồng), Trang trại cuối rừng (truyện của Phạm Công Luận, NXB Kim Đồng).